Giải thích bài ca dao “Rủ nhau xuống bể mò cua Đem về nấu quả mơ chua trên rừng Em ơi chua ngọt đã từng Non xanh nước bạc ta đừng quên nhau” – Văn mẫu hay lớp 8

Giải thích bài ca dao "Rủ nhau xuống bể mò cua Đem về nấu quả mơ chua trên rừng Em ơi chua ngọt đã từng Non xanh nước bạc ta đừng quên nhau" – Bài làm 1 của một học sinh giỏi Văn tỉnh Nghệ An

Trong nhịp sống ồn ào của thời hiện đại, có lẽ chúng ta đã quen với những âm thanh sống động hối hả của  các loại nhạc sôi động mà cư tưởng như tâm hồn ta được nuôi dưỡng, được lớn lên từ những khúc nhạc hiện đại này. Trong đời bạn có bao giờ bạn đã đọc đi đọc lại để suy ngẫm về ý nghĩa của một bài ca dao nào đó để những âm hưởng ngọt ngào,dịu nhẹ lắng đọng trong tâm hồn? Nơi đó là cội nguồn và bản sắc làm nên vẻ đẹp độc đáo cho văn học, cho âm nhạc của dân tộc mình. Cũng không cần phải tìm kiếm đau xa lạ, và bây giờ ta hãy đến với sự kì diệu của thơ, của ngôn ngữ của nhạc điệu trong bài ca dao sau :

“Rủ nhau xuống bể mò cua,

Đem về nấu quả mơ chua trên rừng.

Em ơi chua ngọt đã từng,

Non xanh nước bạc ta đừng quên nhau.”

Để hiểu rõ ẩn chứa trong bài ca dao, ta cần nắm được nội dung cảu bài ca dao này. Phải chăng đây là một lời tâm tình, nhắn nhủ của người xưa về lòng chung thủy. Lòng chung thủy là biểu hiện cao nhất, đẹp nhất trong đạo lý làm người. Tác giả dan gian đã dùng hình ảnh ẩn dụ đã nói về cuộc sống mà nơi đay có hai người gắn bó với nhau trong gian khổ, trong sung sướng.

Xuống bể, lên rừng: rừng, bể là nơi thường hay xảy ra bão táp, sóng gió, luôn có mối hiểm nguy rình rập con người. như chúng ta cũng biết, những người làm nghề trên biển thường ra đi trong tư tưởng rất nguy hiểm không biết nơi đầu sóng ngọn gió như thế nào; hay những người khi lên những vùng núi cao. Nhưng trong hoàn cảnh bão táp phong ba như thế nào thì họ vẫn cùng “rủ nhau xuống”, cùng “đem về”, từ ngữ mang ý nghĩa thật hàm súc mà bình dị. Nó giúp ta hình dung được đây là một cuộc sống hạnh phúc. Hai con người gắn bó cùng nhau, đi đau cũng có nhau, cùng trải qua bao vui buồn sướng khổ. Họ đã từng trải qua những gian khó, lúc lên thác xuống ghềnh, luôn có nhau. Thực tế đã chứng minh tấm lòng chung thủy của họ:

Rủ nhau xuống bể mò cua,

Đem về nấu quả mơ chua trên rừng.

Đôi lứa ở đây đang sống trong vị ngọt của tình yêu, tuy rằng vẫn còn đó những vị đắng của cuộc đời. Ở hai câu sau, ta gặp hai cụm từ “non xanh, nước bạc”. Khi nói về non và nước, chúng ta thường liên tưởng đến sự vĩnh hằng của thiên nhiên. Nhưng ở đây, non xanh nước bạc chỉ sự đổi thay.  Hàm ý của câu ca dao thật sâu sắc, hình ảnh non xanh nước bạc là vĩnh cửu, là trường tồn nhưng ở đây lại có sự thay đổi để nói tình cảm thủy chung của đôi lứa. Cái mà vĩnh cửu là trường tồn với thời gian nhưng nay thay đổi còn tình cảm thủy chung thì không bao giờ thay đổi, một tình cảm thật sâu nặng.

Từ câu ca dao này, ta hiểu được rằng cuộc sống dù có nhiều đổi thay nhưng cuối cùng con người vẫn hướng về sự thủy chung son sắc,gắn bó. Trái tim không thể đếm nhịp đập của mình nhưng ta có thể đếm được tần số nhịp đập của trái tim khi ta muốn tìm hiểu về nó. Cũng như khi sáng tác bài ca dao, tác giả dân gian có lẽ cũng không trải qua quá trình giải thich, phân tích tình cảm của mình nhưng ta tìm hiểu bài ca dao để không mơ hồ, không thờ ơ với những lời nói như gan ruột của người xưa gửi gắm trong ca dao. Có lẽ ít khi ta dừng lại để ngẫm nghĩ mình đã và đang sống như thế nào nhưng khi đọc bài ca dao này, ta thấy được lòng chung thủy, sự gắn bó của tình người. Đó là sức mạnh giúp con người tìm được hạnh phúc và đạt được hạnh phúc  cần có ý thức giữ gìn.

Khi tìm hiểu sâu bài ca dao, ta cảm nhận được sựu mộc mạc chân chất và tinh tế trong tâm hồn dân tộc. cuộc sống với bao đắng cay nhọc nhằn của người lao động và trong cuộc sống đó, tâm hồn họ luôn lấp lánh một tình yêu cuộc sống. Có lẽ lớn lao hơn hết là những lời nhắn nhủ sâu thẳm của người xưa về đạo lý, nghĩa tình. Đến bây giờ và mãi mãi về sau, ta còn cảm nhận được sức ngân vang đến vô cùng của những bài ca dao dân dã.

Thu Thủy (tổng hợp)